31 Ocak 2007 ÇARŞAMBA
Resmî Gazete
Sayı : 26420
YÖNETMELİK
Sanayi ve Ticaret Bakanlığından:
ASANSÖR YÖNETMELİĞİ
(95/16/AT)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı; insanların, insan ve yüklerin veya sadece yüklerin taşınmasında kullanılan asansörler ve bunlara ait güvenlik aksamlarının piyasaya arz edilmeden önce karşılamaları gereken temel sağlık ve güvenlik gereklerini belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik;
a) Binalarda ve inşaatlarda sürekli olarak kullanılan asansörleri ve bu asansörlerde kullanılacak, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IV)’te listelenmiş olan güvenlik aksamlarını,
b) Makaslı asansörler gibi sabit raylar boyunca hareket etmese dahi, sabit bir mesafe boyunca hareket eden asansörleri,
kapsar.
(2) Bu Yönetmelik;
a) Asansörler için bu Yönetmelikte belirtilen risklerin tamamı veya bir bölümü başka yönetmeliklerin kapsamına giriyorsa, söz konusu yönetmeliklerin yürürlüğe giriş tarihinden önceki asansörleri,
b) Kamu veya özel sektör tarafından insan taşımacılığına yönelik olarak, demir yolu hattında halatla çekilen vagonlar dahil, kablolu taşıma sistemlerini,
c) Askeri veya polisiye amaçlar için özel olarak tasarlanmış ve imal edilmiş asansörleri,
ç) Maden ocağı vinçlerini,
d) Sahne asansörlerini,
e) Taşıt araçlarına monte edilmiş asansörleri,
f) Makinelere bağlı ve sadece çalışma yerine giriş amaçlı asansörleri,
g) Dişli rayda çalışan trenleri,
ğ) İnsan veya insan ve yüklerin taşınması amaçlı inşaat şantiyelerinde kullanılan asansörleri,
kapsamaz.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik;
a) 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna dayanılarak,
b) Avrupa Birliğinin 95/16/EC sayılı direktifine paralel olarak,
hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Asansör: Belirli seviyelerde hizmet veren, sabit ve yataya 15 dereceden fazla bir açı oluşturan raylar boyunca hareket eden bir kabine sahip olup;
1) İnsanların,
2) İnsan ve yüklerin,
3) Kabine ulaşılabiliyorsa, yani bir kişi kabine zorlanmadan girebiliyorsa ve kabinin içinde bulunan veya kabin içindeki kişinin erişim mesafesinde yer alan kumandalarla teçhiz edilmiş ise, sadece yüklerin,
taşınmasına yönelik bir tertibatı,
b) Asansör monte eden: Asansörlerin tasarım, imalat, montaj ve piyasaya arzından sorumlu olan, asansöre CE uygunluk işaretini iliştiren ve AT uygunluk beyanı düzenleyen özel veya tüzel kişiyi,
c) Asansörün piyasaya arzı: Asansör monte edenin, asansörü kullanıcıya ilk olarak hazır hale getirmesini,
ç) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
d) Güvenlik aksamı: Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IV)’te listelenmiş olan aksamları,
e) Güvenlik aksamı imalatçısı: Güvenlik aksamının tasarım ve imalatından sorumlu olan, güvenlik aksamına CE uygunluk işaretini iliştiren ve AT uygunluk beyanı düzenleyen özel veya tüzel kişiyi,
f) Komisyon: Avrupa Komisyonunu,
g) Model asansör: Teknik dosyasında, objektif değerler ile tanımlanan ve benzer güvenlik aksamını kullanan model asansöre uygun olarak imal edilen asansörlerin temel güvenlik gereklerinin nasıl karşılanacağının gösterildiği; model asansör ile model asansörün tipleri olan asansörlerin parçalarını oluşturan asansörler arasında izin verilen tüm varyasyonların, maksimum ve minimum değerleri ile birlikte teknik dosyada açıkça gösterildiği; temel güvenlik gereklerini sağlamak bakımından muhtelif ekipmanın benzerliğinin hesaplama ve/veya tasarım planları ile gösterilebildiği numune asansörü,
ğ) Müsteşarlık: Dış Ticaret Müsteşarlığını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Temel Güvenlik Gerekleri ve Standartlar
Temel güvenlik gerekleri
MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren asansörler, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek I)’de belirtilen temel sağlık ve güvenlik gereklerini yerine getirmek zorundadır.
(2) Bu Yönetmelik kapsamındaki güvenlik aksamları, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek I)’de belirtilen temel sağlık ve güvenlik gereklerini karşılamaları veya monte edildikleri asansörün bu gereklilikleri karşılamalarını sağlamalıdır.
Standartlar
MADDE 6 – (1) Uyumlaştırılmış bir Avrupa standardının bir veya daha fazla sağlık ve güvenlik gereğini kapsaması durumunda,
a) Bu standarda uygun monte edilmiş asansörlerin bu Yönetmeliğin 5 inci maddesindeki ilgili temel gereklere uygun olduğu,
b) Bu standarda uygun olarak imal edilmiş güvenlik aksamlarının, gerektiği şekilde monte edilmeleri bakımından asansörlerle ilgili temel gereklere uygunluğu sağladıkları,
kabul edilir.
(2) Bakanlık, uyumlaştırılmış ulusal standartların isim ve numaralarını Resmî Gazete’de yayımlatır ve bu bilgileri Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirir.
(3) Uyumlaştırılmış standartların bulunmadığı durumda Bakanlık, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek I)’deki temel sağlık ve güvenlik gereklerinin doğru uygulanması için önemli ya da ilgili mevcut ulusal standartlar ve teknik özellikler hakkında, ilgili tarafların bilgilendirilmesi için gerekli önlemleri alır.
(4) Uyumlaştırılmış standartların 5 inci maddede belirtilen ilgili gerekleri tamamen sağlamadığının Bakanlıkça tespit edilmesi durumunda, konu Müsteşarlık aracılığı ile derhal Komisyona bildirilir. Komisyonun konuyu değerlendirilmesi sonucunda Bakanlıkça yapılan tespitin doğru olduğuna karar verilerek bu durumun Avrupa Birliği Resmî Gazetesi’nde ilan edilmesi halinde Bakanlık, uyumlaştırılmış Avrupa standardına karşılık geldiği kabul edilen uyumlaştırılmış ulusal standardı yürürlükten kaldırır.
(5) Uyumlaştırılmış ulusal standartları hazırlama ve izleme sürecinde sosyal taraflara ulusal seviyede etkin olma imkânı vermek için Bakanlıkça gereken önlemler alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Uygunluk Değerlendirme İşlemleri ve CE Uygunluk İşareti
Uygunluk değerlendirme işlemleri
MADDE 7 – (1) Güvenlik aksamları ve asansörler için uygunluk değerlendirme işlemlerinde aşağıdaki hususlar yerine getirilir.
a) Güvenlik aksamı imalatçısının veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IV)’te belirtilen güvenlik aksamlarının piyasaya arzından önce;
1) Güvenlik aksamı modelinin bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek V)’e uygun olarak AT tip incelemesine ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XI)’e uygun olarak onaylanmış kuruluş tarafından yapılacak imalat denetimine sunulması,
2) Güvenlik aksamı modelinin bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek V)’e uygun olarak AT tip incelemesine sunulması ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VIII)’e uygun olarak imalat denetimine yönelik bir kalite güvence sistemi işletilmesi,
3) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IX)’a uygun olarak tam kalite güvence sistemi işletilmesi,
usullerinden birisini seçerek uygunluk değerlendirmesine tabi tutması,
4) Seçilen uygunluk değerlendirmesi usulüne göre bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VIII), (Ek IX) veya (Ek XI)’den ilgili olanda verilen şartları dikkate alarak, her güvenlik aksamına CE uygunluk işaretini iliştirmesi ve her aksam için bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek II)’de listelenen bilgiyi içeren AT Uygunluk Beyanını düzenlemesi,
gerekmektedir.
5) Güvenlik aksamı imalatçısı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, AT Uygunluk Beyanının bir kopyasını güvenlik aksamının son imalat tarihinden itibaren 10 yıl süreyle muhafaza etmelidir.
b) Bir asansörün piyasaya arzından önce, aşağıdaki alt bentlerde belirtilen işlemlerden birinden geçmesi gerekmektedir.
1) Asansör, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek V)’te belirtilen AT tip incelemesinden geçen bir asansöre uygun olarak tasarımlanmışsa; bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VI)’da belirtilen son muayene ya da bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XII) veya (Ek XIV)’te belirtilen kalite güvence sistemi uygulanarak, imal ve monte edilir ve deneyleri yapılır; bununla birlikte, aynı asansör üzerinde bir yandan tasarım ve imal aşamaları yapılırken diğer yandan montaj ve deney aşamalarına yönelik işlemler de yapılabilir.
2) Asansör, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek V)’te belirtilen AT tip incelemesinden geçen bir model asansöre uygun olarak tasarımlanmışsa; bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VI)’da belirtilen son muayene ya da bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XII) veya (Ek XIV)’te belirtilen kalite güvence sistemi uygulanarak imal ve monte edilir ve deneyleri yapılır.
3) Asansör, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XIII)’e uygun bir kalite güvence sistemi uygulanan ve uyumlaştırılmış standartlara tam olarak uygun olmayan ve bu nedenle beraberinde bir tasarım incelemesi yer alan bir asansöre göre tasarımlanmış ise, buna ek olarak bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VI)’da belirtilen son muayene ya da (Ek XII) veya (Ek XIV)’te belirtilen kalite güvence sistemi uygulanarak imal ve monte edilir ve deneyleri yapılır.
4) Asansöre bir onaylanmış kuruluş tarafından bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek X)’da belirtilen birim doğrulama işlemi uygulanır.
5) Asansör, bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek XIII)’e göre kalite güvence sistemine tabi olmakla birlikte, tasarım, ilgili uyumlaştırılmış standartlara tamamen uygun değilse, ek olarak tasarım incelemesi yapılır.
(2) Bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinin (1), (2) ve (3) numaralı alt bentlerinde düzenlenen durumlarda tasarımdan sorumlu kişi, imalat işleminden, montajdan ve deneyden sorumlu kişiye mutlak güvenlikle çalışabilmesi için gereken tüm belge ve bilgiyi sağlamak zorundadır.
(3) Asansör monte eden, bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde sözü edilen bütün durumlarda, seçilen uygunluk değerlendirmesi usulüne göre bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VI), (Ek X), (Ek XII), (Ek XIII) veya (Ek XIV)’ten ilgili olanda verilen şartları dikkate alarak, asansöre CE uygunluk işaretini iliştirir, asansör için (Ek II)’de listelenen bilgiyi içeren bir AT uygunluk beyanı düzenler ve asansörün piyasaya arz tarihinden itibaren 10 yıl süreyle AT uygunluk beyanının bir kopyasını muhafaza eder.
(4) Komisyonun, Avrupa Birliği üyesi ülkelerin ve diğer onaylanmış kuruluşlarca istenmesi halinde, Bakanlık uygunluk beyanının ve son muayeneye ilişkin deney raporlarının bir kopyasını asansör monte eden firmadan talep edebilir.
(5) Asansör veya güvenlik aksamlarının CE uygunluk işaretinin iliştirilmesi ve sair hususlarda başka yönetmeliklerin de kapsamına girmesi durumunda, CE uygunluk işareti iliştirilmesi asansörün ve güvenlik aksamının söz konusu başka yönetmeliklere de uygun olduğunu gösterir.
(6) Bununla birlikte, bu maddenin beşinci fıkrasında bahsedilen yönetmeliklerden bir veya birden fazlasının monte edene veya imalatçıya geçiş dönemi boyunca hangi düzenlemeyi uygulayacağını seçme izni vermesi durumunda, CE uygunluk işareti, sadece asansörü monte eden veya güvenlik aksamı imalatçısı tarafından uygulanacak yönetmeliklere uygunluğu gösterir. Bu durumda uygulanan yönetmeliklerin Resmî Gazete’de yayımlandığı şekliyle yönetmeliklerce talep edilen ve asansör veya güvenlik aksamının beraberinde bulunan belge, tebliğ veya talimatnamelerde yer almalıdır.
CE uygunluk işareti
MADDE 8 – (1) CE uygunluk işaretinin şekli bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek III)’te gösterilmiştir. CE uygunluk işaretinin iliştirilmesinde ve kullanılmasında 15/11/2001 tarihli ve 2001/3530 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan "CE" Uygunluk İşaretinin Ürüne İliştirilmesine ve Kullanılmasına Dair Yönetmeliğin 5 inci maddesi hükümleri uygulanır.
(2) CE uygunluk işareti,
a) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek I)’deki 5 inci paragraftaki düzenlemelere uygun olarak, her asansör kabinine açıkça ve görülebilir şekilde,
b) Bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek IV)’te listelenen güvenlik aksamlarının her birine, eğer bu mümkün değilse güvenlik aksamına ayrılmayacak biçimde takılan bir etiketin üzerine,
iliştirilir.
(3) Üçüncü kişileri CE uygunluk işaretinin anlamı ve şekli açısından yanıltacak işaretlerin asansörlere veya güvenlik aksamlarına iliştirilmesi yasaktır. CE uygunluk işaretinin görünebilirliğini ve okunabilirliğini azaltmaması şartıyla, başka bir işaret de asansörlere veya güvenlik aksamlarına iliştirilebilir.
(4) Asansör monte edenin veya güvenlik aksamı imalatçısının veya bunların Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin, bu Yönetmeliğin getirdiği yükümlülüklere uymaması durumunda, asansörü veya güvenlik aksamını piyasaya arz eden kişi, bu yükümlülüklerden sorumludur. Aynı yükümlülükler, asansör ya da güvenlik aksamını kendi kullanımı için imal edenler için de geçerlidir.
CE uygunluk işaretinin usulsüz kullanımı
MADDE 9 – (1) Bu Yönetmeliğin 13 üncü maddesinin hükümleri saklı kalmak kaydıyla;
a) Bakanlığın CE uygunluk işaretinin uygun olmayan bir şekilde iliştirildiğini tespit etmesi durumunda, asansörü monte eden asansör firması veya güvenlik aksamının imalatçısı veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisi, asansörün veya güvenlik aksamının CE uygunluk işaretiyle ilgili hükümlere uygun olmasını sağlamakla ve yapılan bu ihlali sona erdirmekle yükümlüdür.
b) Uygunsuzluk devam ediyorsa, Bakanlık kanunlarla kendisine verilen yetkiler çerçevesinde, söz konusu güvenlik aksamının piyasaya arzının kısıtlanmasına veya yasaklanmasına veya piyasadan çekilmesine ve asansörün kullanımının yasaklanmasına ilişkin tüm önlemleri alır.
(2) Bakanlık, bu durumu ve yapılan işlemleri Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere bildirir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Piyasaya Arz, Piyasa Gözetimi ve Denetimi
Piyasaya arz
MADDE 10 – (1) Bakanlık;
a) Bu Yönetmelik kapsamındaki asansörlerin ancak gerektiği şekilde monte edilip bakımı yapıldığında ve amacına uygun olarak kullanıldıklarında, kişilerin sağlık ve güvenliğini ya da uygun olduğunda malların güvenliğini tehlikeye düşürmemeleri halinde,
b) Bu Yönetmelik kapsamındaki güvenlik aksamlarının ise ancak, takılacak oldukları asansörlere gerektiği şekilde monte edilip bakımı yapıldığında ve amacına uygun olarak kullanıldıklarında, kişilerin sağlık ve güvenliğini ya da uygun olduğunda malların güvenliğini tehlikeye düşürmemeleri halinde,
piyasaya arz edilmelerini ve hizmete sunulmalarını sağlayacak gerekli bütün tedbirleri alır.
(2) Diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, bu Yönetmeliğe uygun asansörlerin ve/veya güvenlik aksamlarının piyasaya arz edilmeleri veya hizmete konulmaları yasaklanmaz, sınırlanmaz veya engellenmez.
(3) Diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, imalatçısının veya Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin beyanına dayanarak bu Yönetmelik kapsamındaki asansörlere takılması düşünülen aksamların piyasaya arzı yasaklanmaz, sınırlanmaz veya engellenmez.
(4) CE uygunluk işaretini taşıyan ve beraberinde bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek II)’de belirtilen AT Uygunluk Beyanı bulunan asansörlerin ve güvenlik aksamlarının bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen uygunluk değerlendirme işlemleri de dahil olmak üzere, bu Yönetmeliğin tüm hükümlerine uyduğu kabul edilir.
(5) Bu Yönetmelik hükümlerine uygun olmayan asansörlerin veya güvenlik aksamlarının, asansörü monte eden firma veya güvenlik aksamlarının imalatçısı veya bunların Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcileri tarafından uygun hale getirilene kadar satışa sunulmayacağının kolaylıkla görünür bir işaretle açıkça belirtilmesi kaydıyla, ticaret fuarlarında, sergilerde, gösterilerde ve benzeri durumlarda sergilenmesi engellenmez. Gösteriler sırasında, kişilerin korunması için yeterli güvenlik tedbirleri alınmalıdır.
Piyasa gözetimi ve denetimi
MADDE 11 – (1) Bu Yönetmelik kapsamına giren asansörler ve güvenlik aksamlarının piyasa gözetimi ve denetimi, 13/11/2001 tarihli ve 2001/3529 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik ile 9/5/2003 tarihli ve 25103 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Tarafından Gerçekleştirilecek Piyasa Gözetimi ve Denetimine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre Bakanlık tarafından yapılır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Onaylanmış Kuruluş
Onaylanmış kuruluş
MADDE 12 – (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinde belirtilen uygunluk değerlendirme işlemlerinde faaliyet gösterecek onaylanmış kuruluşların tespitini, tayinini, bildirimini ve statülerinin kaldırılmasını 13/11/2001 tarihli ve 2001/3531 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış Kuruluşlara Dair Yönetmelik ve 21/5/2003 tarihli ve 25114 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Asansör Yönetmeliği Uygulamaları İçin Onaylanmış Kuruluş Görevlendirilmesinde Esas Alınan Temel Kriterlere Dair Tebliğde belirtilen hükümler ve bu Yönetmeliğin ekinde yer alan (Ek VII)’de belirtilen asgari ölçütlere göre gerçekleştirir. İlgili uyumlaştırılmış ulusal standartların düzenlediği temel ölçütlere uyan bir onaylanmış kuruluşun (Ek VII)’nin gereklerine de uyduğu kabul edilir.
ALTINCI BÖLÜM
Tedbirler
Tedbirler
MADDE 13 – (1) Asansörler ve güvenlik aksamlarının temel sağlık ve güvenlik gereklerini yerine getirmelerine ilişkin tedbirler ile usulsüz işaret kullanımına karşı alınan tedbirler aşağıda belirtilmiştir.
a) Bakanlık, bu Yönetmeliğe uygun olarak imal edilip CE uygunluk işareti taşıyan ve amacına uygun olarak kullanılan bir asansörün veya güvenlik aksamının kişilerin ve yerine göre malların güvenliğini tehlikeye atabileceğini tespit ederse, asansörün veya güvenlik aksamının piyasadan toplanması veya toplatılması, piyasaya arzının veya hizmete konulmasının engellenmesi veya serbest dolaşımının kısıtlanması için kanunlarca kendisine verilen yetkiler dahilinde, bütün tedbirleri alır. Bakanlık bu tip bir tedbir kararının gerekçesiyle birlikte, özellikle bu durumun;
1) Bu Yönetmeliğin 5 inci maddesinde belirtilen temel güvenlik gereklerinin karşılanmaması,
2) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde bahsedilen standartların yanlış uygulanması,
3) Bu Yönetmeliğin 6 ncı maddesinde bahsedilen standartlardaki eksiklikler,
nedeniyle ortaya çıkıp çıkmadığını Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona derhal bildirir.
b) Uygun olmadığı halde CE uygunluk işareti taşıyan bir asansör veya güvenlik aksamı için Bakanlık, işareti iliştirene karşı gerekli tedbirleri alır ve konu hakkında Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bilgi verir.
c) Asansörü monte eden ile binanın veya inşaatın sorumlusu kişi birbirleri ile sürekli irtibat halinde olarak gerekli bilgi alış verişini sağlamalı ve asansörün iyi çalışmasını ve güvenlikli kullanımını sağlamak için gerekli tedbirleri almalıdır.
ç) Asansörü monte eden, asansörün çalışması ve güvenliği için asansör boşluğunda gerekenin dışında boru tesisatı, elektrik tesisatı veya başka bir donanımın olmamasını sağlayacak tüm gerekli tedbirleri almalıdır.
d) Bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin birinci fıkrası ve bu maddenin (c) ve (ç) bentleri hükümleri saklı kalmak üzere, asansörlerin bu Yönetmelikte belirtilmeyen bir şekilde değiştirilmesi niteliğinde olmamak kaydıyla, bu Yönetmelik hükümleri, söz konusu asansörler hizmete girdiğinde veya kullanıldığında kişilerin korunmasını sağlamak için Bakanlığın gerekli gördüğü şartları bu Yönetmeliğe uygun olarak koyma yetkilerini etkilemez.
YEDİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Bildirimler
MADDE 14 – (1) Bu Yönetmelik hükümleri gereğince, herhangi bir asansöre veya güvenlik aksamına 9 uncu ve 13 üncü maddelerle getirilen her türlü sınırlama, yasaklama ve tedbirler, bunların alınmasını gerektiren sebepler belirtilerek, Bakanlıkça en kısa süre içinde ilgili taraflara ve Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona ve Avrupa Birliği üyesi ülkelere bildirilir.
Gizlilik
MADDE 15 – (1) Bakanlık, onaylanmış kuruluş ve bu Yönetmeliğin uygulanmasına katılan bütün taraflar, görevlerini yerine getirmeleri sırasında temin ettikleri bütün bilgilerin gizliliğini sağlar.
Aykırı davranışlarda uygulanacak hükümler
MADDE 16 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı davranışta bulunanlara 4703 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. 4703 sayılı Kanunda üretici tanımına dahil olanlara ürünlerin güvenliği için getirilen yükümlülükler saklı olup bu Yönetmelik sözü geçen yükümlülüklere istisna getirmez.
Ulusal daimi komite
MADDE 17 – (1) Gerektiğinde bu Yönetmeliğin kendine mahsus uygulama ve yürütmesi için, Bakanlık eşgüdümünde ilgili kamu ve özel sektör temsilcilerinden oluşan bir Ulusal Daimi Komite oluşturulur.
Düzenlemeler
MADDE 18 – (1) Bakanlık, bu Yönetmeliğin uygulanması ile ilgili olarak gerekli alt düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 19 – (1) 15/2/2003 tarihli ve 25021 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliğinin (95/16/AT) 1 ila 13 üncü maddeleri (13 üncü madde dahil), 27 ila 32 nci maddeleri (32 nci madde dahil), geçici 1 inci maddesi ve ekleri yürürlükten kaldırılmıştır.
(2) 15/2/2003 tarihli ve 25021 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Asansör Yönetmeliğinin (95/16/AT) yürürlükten kaldırılan hükümlerine diğer düzenlemelerde yapılan atıflar, bu Yönetmeliğin ilgili hükümlerine yapılmış sayılır.
Yürürlük
MADDE 20 – (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 21 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.
Ek I
ASANSÖR VE GÜVENLİK AKSAMININ TASARIMI VE YAPIMI İLE İLGİLİ
TEMEL SAĞLIK VE GÜVENLİK GEREKLERİ
1. Temel sağlık ve güvenlik gerekleri altındaki zorunluluklar, ancak asansörü monte eden veya güvenlik aksamı imal eden tarafından planlanan şekilde kullanıldığı takdirde, asansör veya güvenlik aksamının söz konusu tehlikeye maruz kalacağı durumlarda uygulanır.
2. Bu Yönetmeliğin ihtiva ettiği temel sağlık ve güvenlik gerekleri zorunludur. Ancak, hali hazırda tekniğin mevcut durumuyla, bunların ortaya koyduğu hedeflere ulaşılamayabilir. Bu gibi durumlarda, mümkün olduğu kadar geniş ölçüde, asansör veya güvenlik aksamı bu hedeflere yakın bir şekilde tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
3. Güvenlik aksamı imalatçısı ve asansörü monte eden, kendi asansörlerine uygulanan bütün her şeyi belirlemek ve monte amacıyla tehlikeleri değerlendirme zorunluluğu altındadır. Bu değerlendirmeyi dikkate alarak bunlar tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
4. Bu Yönetmelik kapsamında yer almayan ve 8/9/2002 tarihli ve 24870 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Yapı Malzemeleri Yönetmeliği (89/106/AT) kapsamındaki temel gerekler asansörler için geçerlidir.
1. GENEL
1.1. Bu ek kapsamında olmayan muhtemel bir tehlike durumunda 30/12/2006 tarihli ve 26392 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Makina Emniyeti Yönetmeliğinin (98/37/AT) Ek I’indeki 1.1.2 numaralı paragrafında belirtilen temel sağlık ve güvenlik gerekleri uygulanır.
1.2. Kabin
Kabin, azami kişi sayısı ve monte eden tarafından tespit edilen asansörün beyan yüküne karşı gelen yer ve mukavemeti sağlayacak şekilde tasarlanmalı ve monte edilmelidir.
İnsan taşınması amaçlanan asansörlerde, boyutları elverdiği takdirde, kabin kendi yapısal özelliklerinin engelli insanların ulaşım ve kullanımını engellemeyeceği veya kısıtlamayacağı şekilde ve bunların kullanımını sağlayacak şekilde planlanan değişikliklere izin verecek şekilde tasarlanmalı ve monte edilmelidir.
1.3. Asılma şekilleri ve destek şekilleri
Kabinin asılma ve/veya destek şekilleri, bunların bağlantıları ve diğer uç parçaları, kullanım şartlarını, kullanılan malzemeyi ve imalat şartlarını dikkate almak suretiyle, yeterli bir seviyede toplam güvenliği temin etmek ve kabinin düşme riskini asgariye indirmek üzere tasarlanmalı ve monte edilmelidir.
Kabini asmak için halatlar veya zincirler kullanıldığı takdirde, her birinin ayrı tutturma noktası olan en azından iki bağımsız halat veya zincir bulunmalıdır. Bu gibi halat veya zincirlerin, sabitlemek veya çevrim oluşturmak için gerekli olmadığı sürece, hiçbir bağlantı veya ek yerlerinin olmaması gerekir.
1.4. Yüklemenin kontrolü (aşırı hız dahil)
1.4.1. Asansörler, hesaplanan yük aşıldığında normal çalışmasını önleyecek şekilde tasarlanmalı, imal edilmeli ve montajı yapılmalıdır.
1.4.2. Asansörler bir aşırı hız sınırlayıcı cihaz ile teçhiz edilmelidir.
Bu gerekler, aşırı hız önleyici hareket sistemli olarak tasarlanan asansörlere uygulanmaz.
1.4.3. Hızlı asansörler hız izleyici ve hız sınırlayıcı gereç ile teçhiz edilmelidir.
1.4.4. Sürtünmeli makaralarla çalışan asansörler, çekme halatlarının makaralar üzerinde dengesini temin edecek şekilde tasarlanmalıdır.
1. 5. Makine
1.5.1. Bütün insan asansörlerinin kendi bağımsız asansör makinesinin bulunması gerekir. Bu gerek, karşı ağırlık yerine ikinci bir kabin kullanılan asansörler için uygulanmaz.
1.5.2. Asansörü monte eden, asansör makinelerinin ve asansörün diğer ilgili tertibatların bulunduğu yerlere, acil durum ve bakım halleri dışında girilememesini sağlamalıdır.
1.6. Kontroller
1.6.1. Yanında refakatçisi olmayan engelli insanların kullanımı için planlanan asansörlerin kumanda cihazları buna göre tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
1.6.2. Kumandaların işlevleri açıkça belirtilmelidir.
1.6.3. Bir asansör grubunun çağırma devreleri, paylaşılmış veya birbirlerine bağlı olabilirler.
1.6.4. Elektrikli teçhizat aşağıdaki şartları yerine getirecek şekilde monte edilmeli ve bağlanmalıdır:
- Doğrudan asansöre bağlantısı olmayan devreler ile karıştırılma ihtimali olmamalıdır.
- Elektrik enerjisi yük altında kesilebilmelidir.
- Asansörün hareketleri ayrı bir elektrik güvenlik devresinde bulunan elektrik güvenlik cihazına bağlanmalıdır.
- Elektrik tesisatındaki bir hata tehlikeli bir duruma sebebiyet vermemelidir.
2. KABİN DIŞINDAKİ KİŞİLERE YÖNELİK TEHLİKELER
2.1. Asansör, kabinin hareket ettiği asansör kuyusuna, acil durum ve bakım halleri dışında, ulaşılamamasını temin edecek güvenlik önlemleri tasarlanmalı ve yapılmalıdır. Bir kişi bu boşluğa girmeden önce asansörün normal kullanımı imkânsız hale getirilmelidir.
2.2. Asansör, kabin uç pozisyonlarından birindeyken ezilme riskini önleyecek şekilde tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
Uç pozisyonların ötesinde serbest boşluk veya sığınak ile bu amaç sağlanmalıdır.
Ancak, belirli durumlarda, özellikle mevcut binalarda, bu çeşit bir çözümün uygulanmasının imkansız olduğu durumlarda bu riski önlemek amacıyla Bakanlıkça gerekli ulusal düzenlemeler yapılır. Bu ulusal düzenlemeler Müsteşarlık aracılığı ile Komisyona bildirilir.
2.3. Kabinin katlardan giriş ve çıkışları, tasarlanmış kullanım şartları için yeterli mekanik dayanıma sahip asansör kapıları ile donatılmış olmalıdır.
Kilitleme sistemi normal çalışma esnasında;
- Bütün durak kapıları kapalı ve kilit tertibatı kilitli olmadığı takdirde, kasıtlı veya kasıtsız olarak çalıştırılsa dahi, kabinin hareketine başlamasını,
- Kabin hâlâ hareket halindeyken ve önceden belirlenmiş kat seviyesi dışında iken durak kapılarının açılmasını
önlemelidir.
Ancak, kapılar açıkken bütün seviyeleşme hareketlerine belirli bölgelerde, seviyeleşme hızının denetlenmesi şartlarıyla izin verilebilir.
3. KABİN İÇİNDEKİ KİŞİLERE YÖNELİK TEHLİKELER
3.1. Asansör kabinleri, havalandırma açıklıkları haricinde sabit tavan ve taban dahil olmak üzere tam boy duvarlarla tamamen kapalı olmalı ve tam boy kapıları olmalıdır. Bu kapılar kapalı olmadığı sürece, bu Ekin 2.3 numaralı paragrafın ikinci fıkrasının ikinci satırında bahsi geçen seviyeleşme hareketleri dışında, kabinin hareket etmemesini ve eğer kapılar açıksa durma konumuna gelmesini temin edecek şekilde tasarlanmalı ve monte edilmelidir.
Kabin ile asansör kuyusu arasına düşme riski varsa veya kat seviyesinde kabin yoksa asansör iki durak seviyesi arasında durduğunda, kabin kapıları kapalı ve kilitli olmalıdır.
3.2. Asansör kabini, elektrik kesintisi veya aksamın arızalanması hallerinde, kabinin serbest düşmesini veya kumanda edilemeyen yukarı doğru hareketi engelleyen tertibata sahip olmalıdır.
Kabinin serbest düşmesini önleyen tertibat, kabin askı tertibatından bağımsız olmalıdır. Bu tertibat, kabini asansör monte eden tarafından öngörülen azami süratte ve hesaplanan yükü ile durdurulabilmelidir. Bu tertibat yardımıyla oluşacak durdurma işlemi, yük şartları ne olursa olsun içindekilere zarar verecek bir ters ivmeye sebebiyet vermemelidir.
3.3. Tamponlar asansör boşluğunun dibi ile kabinin tabanı arasına monte edilmelidir.
Bu durumda, bu Ekin 2.2 numaralı paragrafında bahsi geçen serbest boşluk, tamponlar tam kapalı durumdayken ölçülmelidir.
Bu gerek, hareket sistemlerinin tasarımı sebebiyle bu Ekin 2.2 numaralı paragrafında bahsi geçen serbest boşluk içine kabinin giremediği asansörlerde uygulanmaz.
3.4. Asansörler, bu Ekin 3.2 numaralı paragrafında bahsi geçen tertibat işletme konumunda değilse, harekete geçmeimkanı olmayacak şekilde tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
4. DİĞER TEHLİKELER
4.1. "Durak kapıları" ve "kabin kapıları" veya her iki kapı beraberce, motorla çalıştırılıyorsa, hareket ederlerken olabilecek ezilme riskini önleyici bir cihazla donatılmalıdır.
4.2. "Durak kapıları", binayı yangından korumaya katkıda bulundukları takdirde, camlı kısımları olanlar da dahil olmak üzere, bütünlük açısından ve yalıtım (alevi kontrol altında tutması) açısından ve ısı iletimi (termal radyasyon) açısından yangına karşı uygun bir şekilde dirençli olmalıdır.
4.3. Karşı ağırlıklar, kabinin üstüne düşme veya kabinle çarpışma risklerini ortadan kaldıracak şekilde monte edilmelidir.
4.4. Asansörler, kabinin içinde kalmış olan kişilerin kurtarılması ve tahliyesine imkân sağlayacak şekilde olmalıdır.
4.5. Kabin, kurtarma hizmeti ile kalıcı irtibatı sağlayan çift-yollu haberleşme tertibatı ve sesli alarm ile donatılmalıdır.
4.6. Asansörler, asansör makine dairesi içerisindeki sıcaklık, asansörü monte eden tarafından belirlenen azami seviyeyigeçtiği durumda, hareketini tamamlayabilmesini sağlayacak ancak yeni komutları kabul etmeyecek şekilde tasarlanmalı ve yapılmalıdır.
4.7. Kabinler, uzun süreli durma halinde bile, yolcular için yeterli havalandırmayı temin edecek şekilde tasarlanmalı ve yapılmadır.
4.8. Kabin kullanım halinde veya bir kapısı açıldığında yeterli şekilde aydınlatılmalıdır; bir acil durum aydınlatması da ayrıca olmalıdır.
4.9. Bu Ekin 4.5 numaralı paragrafında bahsi geçen haberleşme tertibatı ve bu Ekin 4.8 numaralı paragrafında bahsi geçen acil durum aydınlatması, normal elektrik gücü olmadan da çalışacak şekilde tasarlanmalı ve kurulmalıdır. Bunların çalışma periyodu, kurtarma işleminin normal işleyişine izin verecek kadar uzun olmalıdır.
4.10. Yangın halinde kullanılabilecek olan asansörün kumanda devreleri, asansörün belirli seviyelerde durmasını önleyecek ve asansörün kurtarma ekipleri tarafından öncelikli kumandasına izin verebilecek şekilde tasarlanmalı ve imal edilmelidir.
5. İŞARETLEME
5.1. Makina Emniyeti Yönetmeliği (98/37/AT) Ek I’inin 1.7.3 numaralı paragrafına uyan herhangi bir makine için gerekli görülen asgari hususlara ek olarak, her kabin taşınabilecek azami yolcu sayısı ile beyan yükünün kilogram değerini açıkça gösteren kolayca görülebilen bir plaka taşımalıdır.
5.2. Eğer asansör, kabin içinde kalmış olan kişilerin dış yardım olmadan çıkmalarına izin verecek şekilde tasarlanmışsa, ilgili talimat kabin içinde açık ve görülebilir olmalıdır.
6. KULLANMA TALİMATI
6.1. Ek IV’te bahsedilen güvenlik aksamıyla birlikte;
- Montaj,
- Bağlantı,
- Ayar,
- Bakımın ,
etkin ve tehlikesiz olarak yapılmasını mümkün kılan Türkçe yazılmış bir el kitabı bulunmalıdır.
6.2. Her bir asansörle birlikte Türkçe yazılmış belgeleri bulunmalıdır.
Bu doküman en az aşağıdakileri içermelidir:
- Normal kullanım için gerekli olan plan ve şemaları içeren ve bakım, muayene, tamir, periyodik kontroller ve bu Ekin 4.4 numaralı paragrafında bahsi geçen kurtarma operasyonları ile ilgili bir el kitapçığı,
- Tamirlerin ve uygun görüldüğünde periyodik kontrollerin not edildiği bir kayıt defteri.
Ek II
A. Güvenlik aksamına yönelik AT Uygunluk Beyanının içeriği (1)
AT uygunluk beyanı aşağıdaki bilgileri içermelidir;
- Güvenlik aksamının imalatçısının adı ve adresi(2 ),
- Uygun olduğu durumda, Türkiye’de yerleşik yetkili temsilcisinin isim, kimlik numarası ve adresi(2),
- Güvenlik aksamının açıklaması, tip veya seri detayları ve varsa seri numarası,
- Açıklamadan anlaşılmıyorsa, güvenlik aksamının güvenlik işlevi,